Bu yazımızda sizlere likidite riskinden bahsetmek istiyoruz. Likidite riski nedir? İyi takip edilmezse nelerle karşılaşabiliriz?
Bu yazımızda sizlere likidite riskinden bahsetmek istiyoruz. Likidite riski nedir? İyi takip edilmezse nelerle karşılaşabiliriz?
Likidite firmaların nakit olarak taahhütlerini ödeme gücünü göstermektedir. Likit olan firmalar hem daha kolay krediye ulaşırlar, hem de sürpriz piyasa koşullarından ciddi şekilde etkilenmezler. Örneğin önümüzdeki 2-3 aylık taahhütleri karşılayacak kadar mevduatı olan kişi ve kurumlar likit sayılır ve kredibiliteleri de yüksektir.
Firmaların likidite dengesi bozulduğunda neler olur?
Firmalar çeşitli nedenlerle nakit ödeme güçlerini kaybedebilirler. O zaman ya aldıkları kredilerin taksitlerini ödeyemezler, ya da vadesi gelen çekleri için gerekli nakdi bankaya yatıramazlar. O zaman yasal boyutta firma kredi limitlerinin kapatılmasından, haciz boyutuna kadar bir sürü sıkıntı yaşanmasına neden olunacaktır.
Firmanın nakit dengesi nasıl bozulur?
Bu süreç bazen yavaş yavaş, bazen de çok hızlı olur. Firmanın aylık nakit tahsilatı ve elinde bulunan müşteri çekleri vade dağılımının üzerinde bir ödeme taahhüdüne girmesi yavaş yavaş bu yola girilmesi anlamına gelmektedir. Tedarikçilerin vadeleri kısması nedeniyle aynı döneme denk gelen aşırı ödeme yükümlülükleri ile piyasa durgunluğu bahane edilerek müşterilerin ödeme vadelerini uzatması üst üste geldiğinde hızlı bir nakit sıkıntısı sürecine girilmesine neden olur. Hele yatırım yapılmışsa..
Firmaların likidite dengesini kontrol etmek ve nakit dengesini sağlamak finansman biriminin görevi gibi görünse de işin en önemli kısmı satış vade ve ödeme yapısı, satınalma vade ve ödeme yapısı ile stok yönetimidir. Bu işlemlerin sonucunu finansman nakit akışı olarak tesbit eder.
Finansman bu aşamada banka limitlerinin oluşturulması, dengeli dış kaynak kullanımın sağlanması ve emniyet subaplarının oluşturulması gibi görevleri yerine getirmeye çalışır.
İyi bir finansman ve nakit yönetimi firmanın tüm verilerinin sağlıklı bir şekilde raporlanması durumunda mümkündür.
Likidite riski firmanın tüm değerini sıfıra düşürecek kadar tehlikeli bir risk olduğundan asla göz ardı edilmemelidir. Aksi halde telafi edilemez zararlarla karşılaşılabilir.
Şirket yönetmek, tüm risklerin ahenk içerisinde yönetilmesini gerektirdiğinden tek bir konuya odaklanmak yöneticilerin diğer riskleri gözden kaçırmalarına neden olabilir. O yüzden aman dikkat diyoruz..
Saygılarımızla,
Hikmet Baydar
Ekonomist